Verliefdheid is een mysterie: de verliefde kiest immers zonder echt gekozen te hebben. Verliefdheid is voorbijgaand. Het verliefde ik heeft als het ware een leertijd nodig om te verzaken aan die droom van totale eenheid. Pas dan wordt een goede partnerkeuze mogelijk. Keuze op juiste gronden is keuze op grond van actuele, realistische verlangens en niet op grond van irrealistische verwachtingen. Keuze op juiste gronden, is ook op grond van actuele verlangens. Hier gaat het om nood aan affectieve gemeenschap, genegenheid kunnen geven en ontvangen, nood aan seksuele gemeenschap, nood aan sociale gemeenschap,…
Voorwaarden voor goede partnerkeuze
Een geschikte partner leren kennen veronderstelt :
- voldoende zelfkennis: slechts wanneer je voldoende inzicht en kennis hebt verworden in eigen talenten en beperkingen, kan je een geschikte persoon vinden, die met een fundamenteel gelijke levensvisie en interesse vergezelt;
- zelfstandigheid , standvastigheid, maturiteit: een persoon met gebrekkige maturiteit heeft nog niet voldoende autonomie ontwikkeld, hieruit ontspringt dan een romantisch en onrealistisch zoeken naar persoonlijke vervulling en aanvulling;
- er moet een verlangen zijn om de ander ook de kans tot zelfbevestiging en zelfontplooiing te schenken, dit impliceert de bekwaamheid zich toe te wijden met engagement, dat veel verder reikt dan onmiddellijke voldoening, dit vraagt emotionele stabiliteit,
- er is ook een zekere frustratiedrempel , met aanpassingsmogelijkheden nodig. De persoon moet de nodige weerbaarheid hebben om (groei)crisissen in de relatie positief te kunnen verwerken;
- partners die elkaar kiezen hebben ook de tijd nodig om elkaar te leren kennen;
- de vraag naar de partner moet een gematigde vraag zijn, respect voor de partner maakt hier deel van uit;
- partnerkeuze impliceert een goede dialoog, dit communiceren moet ook geleerd en geoefend worden;
- goede communicatie veronderstelt een voldoende ruim gemeenschappelijk terrein, waarover de partners met echte interesse in dialoog kunnen komen;
- er dient een bekwaamheid te zijn tot seksuele communicatie, tot tactvol contact, ook dit dient geleerd te worden;
- de partners mogen niet in de versmoltenheidsbeleving van de verliefdheid blijven steken, de grenzen tussen hen beide zijn dan vervaagd of weggevloeid, dit verlies van eigen grenzen moet een voorbijgaand gebeuren zijn, het afgrenzingsprincipe moet gerespecteerd worden (J. Willi);
- het is een opdracht van de partnerkeuze elkaars grenzen en anderszijn te leren kennen. Realistische conflicten maken de partners bewust van elkaars verschillen eigenheid, het zijn ontmoetingen waarin men levendig geconfronteerd wordt met de ander als àndere;
- het besef dat uitkiezen ook altijd uitsluiten is van andere, mogelijke partners, met wie een geslaagd, gelukkig leven ook mogelijk zou zijn;
- voor een goede partnerkeuze dienen partners elkaar ook te kiezen in het teken van de gelijkwaardigheid, behoudens uitzonderingen oriënteren partners zich meestal naar iemand die zich op hetzelfde niveau bevindt (niet alleen qua intellect), verschillen tussen partners zijn dan ook geen tekens van minder- of meerderwaardigheid
- …
Opm. : Het opleidingsniveau speelt een niet onbelangrijke rol in de partnerkeuze: jongens staan eerder weigerachtig tegenover een meisje met een hoger opleidingsniveau dan henzelf, terwijl meisjes daar geen bezwaar tegen hebben of juist verkiezen dat hun partner een hoger opleidingsniveau bezit.
Risicovolle partnerkeuzes
Kenmerkend voor een riskante keuze zijn dus:
- het overweldigend blijven van de aantrekkelijkheid, door de partner bezeten zijn;
- starheid in de keuze;
- voortbestaan van de verhouding ondanks het feit dat ze onbevredigend is;
- Een goede partnerkeuze kan bedreigd zijn als de ene de redder is van de andere. De gelijkwaardigheid tussen partners wordt bedreigd.
- Een goede partnerkeuze mag immers niet overtrokken zijn door eigen fantasmen en zinsbegoocheling. Een te romantisch liefdesideaal en overidealisering van het huwelijk én van de partner, kunnen dan bovendien nog versterkt worden door een overschatting van de seksualiteit. In het moderne huwelijk wordt er dus grote nadruk gelegd op de affectieve functie: intimiteit en wederzijdse emotionele bevrediging, affectieve koestering en intens beleefde erotiek. Zulke nadruk legt echter druk op de partners; het huwelijk wordt zeer kwetsbaar.
Partnerkeuze : niet toevallig
Een partnerkeuze is een beslissend moment maar het is geen uniek moment: door de geschiedenis van de relatievorming dient de keuze als het ware vernieuwd, herbevestigd te worden.
Een partnerkeuze is ook niet louter toevallig. Elk mens verwerft vanuit aanleg en invloeden uit het verleden, een eigen stijl van seksuele relatievorming. Hierbij stelt hij ook ongeweten bepaalde ‘liefdesvoorwaarden’, opdat een partner erotisch aantrekkelijk zou verschijnen. Er kunnen ook inwendige barrières zijn in de persoon zelf, die de brug van aantrekkelijkheid barricaderen, die maken dat de ‘juiste partner’ niet kan binnentreden. De persoon zelf stuurt dus vanuit zijn diepste zelf toe naar het lot, soms naar het noodlot, dat hem de levenspartner schikt en toestuurt. Hierin ligt enerzijds de kans om zichzelf als man of vrouw gelukkig te maken, maar anderszijds schuilt er ook het risico zichzelf te verliezen, van zichzelf te vervreemden in een verkeerde partnerkeuze, of de partner te aliëneren in een wensbeeld.
